Thessaloniki PhotoΒiennale 2023: Η τέχνη της φωτογραφίας παντού!
Η φωτογραφική εικόνα αποτυπώνει τη στιγμή, καταγράφει το συμβάν, λειτουργεί ως αφορμή για προβληματισμό και κινητοποίηση, ανασύρει και διηγείται ιστορίες από μακρινά αλλά και κοντινά μέρη. Με τις συνέπειες της πρόσφατης υγειονομικής κρίσης παντού παρούσες, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να καταδεικνύουν την ευθύνη μας απέναντι στη Γη που δεν προστατέψαμε αρκετά, με πολέμους, βία και αναταραχές σε πολλά σημεία του πλανήτη, η φωτογραφική εικόνα δηλώνει παρούσα για να καταργήσει σύνορα και αποστάσεις, να ενεργοποιήσει την σκέψη και να φωτίσει νέους και τόσο αναγκαίους, φωτεινούς δρόμους.
Με διαχρονικό στόχο να βρίσκεται στην αιχμή των διεθνών συζητήσεων για το φωτογραφικό μέσο, πορεία που κινήθηκε παράλληλα αλλά και εντός των εικαστικών τεχνών, η φετινή Thessaloniki PhotoΒiennale συστήνεται ξανά στο κοινό από τις 10 Οκτωβρίου 2023 έως τις 11 Φεβρουαρίου 2024 με ένα πλούσιο πρόγραμμα 25 εκθέσεων σε 19 χώρους στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με τη συμμετοχή 100 και πλέον φωτογράφων και καλλιτεχνών από 18 χώρες. Το φετινό πρόγραμμα φιλοδοξεί να παρουσιάσει τις διαφορετικές εκφάνσεις του φωτογραφικού μέσου –φωτοδημοσιογραφία, φωτογραφία ντοκουμέντο, ιστορική φωτογραφία, σύγχρονες πρακτικές των μέσων καταγραφής της εικόνας– να ενδυναμώσει και να μετασχηματίσει τους πολίτες και τις κοινωνίες που τους περιβάλλουν. Εκθέσεις ιστορικές και σύγχρονες, ομαδικές και ατομικές, πρωτοεμφανιζόμενων και καταξιωμένων φωτογράφων, μαζί με παράλληλες δράσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, ξεναγήσεις αποτελούν μια σημαντική καλλιτεχνική πρόταση για τους τέσσερις μήνες που ακολουθούν.
Η Thessaloniki PhotoΒiennale 2023, διοργάνωση του MOMus, σε επιμέλεια και συντονισμό του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού καθώς και από πολιτιστικούς φορείς, χώρους και οργανισμούς της πόλης και της χώρας.
Στη φετινή διοργάνωση, την κεντρική έκθεση με τίτλο «Το φάντασμα του λαού» επιμελείται ο διεθνούς φήμης Βρετανός ιστορικός τέχνης, φωτογράφος και επιμελητής Julian Stallabrass. Διαρθρωμένη στους χώρους του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και του MOMus-Πειραματικού Κέντρου Τεχνών (20.10.2023-11.02.2024), η έκθεση διερευνά τις πολλές διαφορετικές πτυχές του λαϊκισμού μέσα από τη φωτογραφία και το βίντεο. Καθώς το φάντασμα του λαϊκισμού στοιχειώνει τον πλανήτη, πολλοί καλλιτέχνες έχουν εξερευνήσει τις πολυάριθμες διαστάσεις του φαινομένου: πώς και εάν θα πρέπει να αναπαρίστανται ο «λαός» (εάν θεωρήσουμε ότι υφίσταται ως έννοια), η δημοκρατική εξουσία, η φύση των χαρισματικών ηγετών, η λαϊκή διαμαρτυρία και εξέγερση. Το φωτογραφικό μέσο, που από τη γέννησή του υπήρξε στενά συνυφασμένο με την πολιτική και τη μαζική συμμετοχή, εύλογα βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της καλλιτεχνικής διερεύνησης, που έχει πάρει πολλές διαφορετικές μορφές - τεκμηριωτική, επιτελεστική, σατιρική, εννοιολογική.
Το σύνολο των ατομικών εκθέσεων και το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης ξεκινάει με τις εκθέσεις δύο πρωτοεμφανιζόμενων φωτογράφων μετά την ανοιχτή πρόσκληση που απηύθυνε στην καλλιτεχνική κοινότητα η διοργάνωση την περασμένη άνοιξη. Η Αλεξάνδρα Ρίμπα («Between cities and skies», Stereosis School of Photography (SSP), 10.10.2023-15.01.2024) καθηλώνει τον θόρυβο πάνω από την πόλη σε ένα ιδιαίτερο φωτογραφικό αποτύπωμα, ενώ ο Γιάννης Ζινδριλής («A Long Saturday», esp+ gallery / ΙΕΚ ESP, 10.10.2023-15.01.2024) εντοπίζει την ακινησία και τη δυσκολία προσδιορισμού και αρμονίας μας με τον γύρω τόπο.
Τον κύκλο των ιστορικών εκθέσεων ανοίγει μια μεγάλη παραγωγή, που αφορά την ιστορία της οικογένειας Ντιλντιλιάν κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετά, από τις πόλεις της Ανατολίας Σεβάστεια (Σίβας), Μερζιφούντα, Σαμψούντα και τις γύρω κοινότητες μέχρι την Ελλάδα, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, μιας οικογένειας που διασταυρώνεται και με την ιστορία του Κολλεγίου Ανατόλια. Στην έκθεση «Η φωτογραφική οδύσσεια της οικογένειας Dildilian: από την Ανατολία στη Δύση» (Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, 11.10.2023-11.02.2024) αντικείμενα από το πλούσιο αρχείο της οικογένειας, μαζί με εικόνες και τεκμήρια από το Τμήμα Βιβλιοθηκών και Αρχείων του Κολλεγίου Ανατόλια, λειτουργούν ως ίχνη πορείας για ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο. Στον ίδιο κύκλο εντάσσεται και η έκθεση του Martin Barzilai «Ghost Cemetery» στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης (17.10-10.12.2023). Φωτογραφίες από σημεία της πόλης ή και κατοίκους της συνθέτουν την ιστορία του χαμένου, κατεστραμμένου και λεηλατημένου εβραϊκού νεκροταφείου της πόλης, τα απομεινάρια του στην πόλη και συγχρόνως ένα μέρος από την ιστορία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.
Ο «Κάμπος» της Χίου, με τις περιόδους άνθησης και παρακμής, πρωταγωνιστεί στην ομότιτλη έκθεση του Στρατή Βογιατζή (Αγιορειτική Εστία, 12.10-18.11.2023), στην οποία αντηχεί το πνεύμα του τόπου, η αλληλεπίδρασή του με τα ζώα και το τοπίο, η διείσδυση της φύσης στον πολιτισμό, καθώς και του πολιτισμού στη φύση σε μια εξίσωση που γίνεται όλο και πιο δυσεπίλυτη. Αντίστοιχα, η αναδρομή στο έργο του πρόωρα χαμένου φωτοδημοσιογράφου Νίκου Γιακουμίδη επιχειρείται στην έκθεση Νίκος Γιακουμίδης (1963-2022): μια μικρή αναδρομή στο έργο του» (Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης,12.10-30.11.2023). Ο ίδιος κάλυψε για τρεις και πλέον δεκαετίες σημαντικότερα γεγονότα που απασχόλησαν τη Θεσσαλονίκη, την ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδος αλλά και τη χώρα στο σύνολο, ενώ οι εικόνες-σύμβολα που παρήγαγε αποτέλεσαν μαρτυρίες μιας ταραγμένης εποχής και πηγή έμπνευσης για τις νεότερες γενιές φωτοδημοσιογράφων.
Οι εκθέσεις στο πρόγραμμα της Thessaloniki PhotoΒiennale 2023 με μια ματιά
«Between Cities and Skies» - Αλεξάνδρα Ρίμπα
Stereosis School of Photography (SSP)
10.10.2023-15.01.2024
Επιμέλεια: Κοσμάς Παυλίδης, Γιάννης Μανωλής
Συνεργασία: Stereosis School of Photography (SSP)
Υποστήριξη: Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, MATAROA
«A Long Saturday» - Γιάννης Ζινδριλής
esp+ gallery / ΙΕΚ ESP
10.10.2023-15.01.2024
Συνεργασία: esp+ gallery / IEK ESP
Υποστήριξη: Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, MATAROA
«Η φωτογραφική οδύσσεια της οικογένειας Dildilian: από την Ανατολία στη Δύση»
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
11.10.2023-11.02.2024
Επιμέλεια: Armen Marsoobian, Ιωάννης Μότσιανος
Συνδιοργάνωση: Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Κολλέγιο Ανατόλια
Υποστήριξη: Επίτιμο Προξενείο της Αρμενίας στη Θεσσαλονίκη, Αρμενική Κοινότητα Θεσσαλονίκης
«Κάμπος» - Στρατής Βογιατζής
Αγιορειτική Εστία
12.10-18.11.2023
Επιμέλεια: Στρατής Βογιατζής, Γιώργος Πρίνος
Συνεργασία: Αγιορειτική Εστία
«Νίκος Γιακουμίδης (1963-2022): μια μικρή αναδρομή στο έργο του»
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
12.10-30.11.2023
Επιμέλεια: Αλέξανδρος Αβραμίδης
Συνεργασία: Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Υποστήριξη: Μορφωτικό Ίδρυμα ΕΣΗΕΜ-Θ
«Συζυγία. Στέρεο φως & άχρονη κίνηση»- Απόλλωνας Γλύκας – Ηλίας Σιψάς
MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά
13.10.2023-07.01.2024
Επιμέλεια: Γιάννης Μπόλης
Συνδιοργάνωση: MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά
«Κάνα δυο φωτογραφίες» - Δημήτρης Μουγκός
The Eye Altering
13.10-10.11.2023
Επιμέλεια: Ελένη Γιαννακούλη
Συνεργασία: The Eye Altering
«Ιστορίες του κάμπου» - Βασίλης Νεμπεγλεριώτης
Γκαλερί Toss
13.10-10.11.2023
Επιμέλεια: Ηρακλής Παπαϊωάννου
Συνεργασία: Γκαλερί Toss
«Man Ray: Γυμνά»
MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη
14.10.2023-07.04.2024
Επιμέλεια: Μαρία Τσαντσάνογλου
Συνδιοργάνωση: MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη
Υποστήριξη: 58ο Φεστιβάλ Δημητρίων
«Χάνοντας το τυρκουάζ» - Ιουστίνη Δρακουλάκου
Goethe-Institut Thessaloniki
16.10.2023-11.02.2024
Συνεργασία: Goethe-Institut Thessaloniki
«07:00 – 15:00» - Μιχάλης Πατσούρας
Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης
16.10-19.11.2023
Επιμέλεια: Παναγιώτης Παππάς
Συνδιοργάνωση: Photometria International Photography Festival
Συνεργασία: Γενικό Προξενείο της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης
«Ghost Cemetery» - Martin Barzilai
Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης
17.10-10.12.2023
Συνδιοργάνωση: Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, Goethe-Institut Thessaloniki, Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης
«Ασκήσεις απώλειας ελέγχου» - Karolina Bregula
Ύψιλον
17.10-26.11.2023
Συνεργασία: Ύψιλον
«Δύναμη και οδύνη στο Αφγανιστάν: το καθεστώς Ταλιμπάν 1996-2001» - Δημήτρης Μεσσίνης
Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ – Πρώην Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων Χαμιδιέ
18.10-08.12.2023
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός έκθεσης: Σίσσυ Καραδημητρίου
Συνδιοργάνωση: Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ – Πρώην Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων Χαμιδιέ, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
«Οδός Αχαρνών» - Δημήτρης Ραπακούσης
Το Πικάπ
18.10-15.11.2023
Συνεργασία: Το Πικάπ
«Shifters» - Marta Bogdańska
Πολεμικό Μουσείο / Παράρτημα Θεσσαλονίκης
19.10-30.11.2023
Επιμέλεια: Ηρώ Κατσαρίδου
Συνεργασία: Πολεμικό Μουσείο / Παράρτημα Θεσσαλονίκης
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
19.10-19.11.2023
«Λευκός χρυσός» - Amina Kadous
MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Επιμέλεια: Amina Kadous, Ηρώ Κατσαρίδου
«Η πίσω αυλή (2018-2023)» - Βίκη Γεωργίου
Επιμέλεια: Στράτος Καλαφάτης
«Αυτοπορτρέτα» - Martin Parr
Επιμέλεια: Ηρακλής Παπαϊωάννου
«Marrickville / Silent Agreements»- Emmanuel Angelicas
Επιμέλεια: Ηρακλής Παπαϊωάννου
«Still Neighborhood» - Βαγγέλης Τάτσης
Επιμέλεια: Γιώργος Πρίνος, Βαγγέλης Τάτσης
«Shame Less» - Lina Geoushy
«Ποιητική, Υλικότητα, Επιτελέσεις: Ελληνικά Φωτογραφικά Βιβλία 2000-2023»
Αλέξανδρος Αβραμίδης, Κωστής Αντωνιάδης, Ειρήνη Βουρλούμη, Τάσος Βρεττός, Αικατερίνη Γεγησιάν, Γιώργης Γερόλυμπος, Αλέξανδρος Γεωργίου, Άρις Γεωργίου, Γιώργος Γιατρομανωλάκης, Δήμητρα Δέδε, Γιάννης Δήμου, Πέτρος Ευσταθιάδης, Ζακ / Zackie Oh, Λίλη Ζουμπούλη, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Χάρης Κακαρούχας, Στράτος Καλαφάτης, Κατερίνα Καλούδη, Αλέξανδρος Κατσής, Πάνος Κοκκινιάς, Γιάννης Κόντος, Δημήτρης Κοιλαλούς, Μαρία Λούκα, Νατάσσα Μαρκίδου, Νίκος Μάρκου, Δέσποινα Μειμάρογλου, Περσεφόνη Μίχου, Μανόλης Μπαμπούσης, Κατερίνα Μόσχου, Ηλίας Μπουργιώτης, Λία Ναλμπαντίδου, Νίκος Οικονομόπουλος, Έφη Παλαιολόγου, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Γιάννης Παντελίδης, Ρούλα Πάτρα, Αβραάμ Παυλίδης, Πάρις Πετρίδης, Πηνελόπη Πετσίνη, Νίκος Πηλός, Πλάτων Ριβέλλης, Σπύρος Στάβερης, Ανδρέας Σχοινάς, Παναγιώτης Σωτηρόπουλος, Μαρίνος Τσαγκαράκης, Δημήτρης Τσουμπλέκας, Παύλος Φυσάκης
«Photographic Images and Matter»
Koji Enokura, Sakumi Hagiwara, Arinori Ichihara, Shoichi Ida, Mitsuo Kano, Tatsuo Kawaguchi, Hideki Kimura, Kosuke Kimura, Akira Matsumoto, Tetsuya Noda, Satoshi Saito, Jiro Takamatsu, Lee Ufan, Katsuro Yoshida
MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
19.10-19.11.2023
Επιμέλεια: Kyoji Takizawa
Συνδιοργάνωση: MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Japan Foundation, Πρεσβεία της Ιαπωνίας στην Ελλάδα
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Κεντρική έκθεση
«Το φάντασμα του λαού»
Bani Abidi, Craig Ames, The Archive of Public Protests (A-P-P), Βαγγέλης Βλάχος, Kimberly dela Cruz, Disnovation.org, Ana Carolina Fernandes, Joan Fontcuberta και Pilar Rosado, Lauren Greenfield, Edgar Kanaykõ Xakriabá, Κώστας Καψιάνης, Uta Kögelsberger, Christian Lutz, MacDonaldStrand, Daniel Mayrit, Δημήτρης Μιχαλάκης, Boris Mikhailov, Rafal Milach, Sinna Nasseri, PaoloPellegrin, Wolfgang Scheppe, Prarthna Singh, Στέφανος Τσιβόπουλος, Dougie Wallace, Carey Young
MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών
20.10.2023-11.02.2024
Επιμέλεια: Julian Stallabrass
Συνδιοργάνωση: MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών
Υποστήριξη: Goethe-Institut Thessaloniki, British Council, Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ – Γραφείο Θεσσαλονίκης
